Ons raadslid Anja Roelfs deed voor GroenLinks Zwolle de 'algemene beschouwingen' op de Perspectievennota, hieronder haar betoog.

In dagblad Trouw van vorige maand stond een artikel met een levensgrootte kop ’Zwollenaren kijken naar elkaar om” met  de subtitel “in gemeenten waar samenhang groot is stijgen de kansen op de arbeidsmarkt en zijn de criminaliteitscijfers laag”.

Het sociale kapitaal is groot in Zwolle. Hiermee wordt sociale cohesie bedoelt. Sociaal kapitaal vind ik geen fijn woord, we hebben het immer over mensen die met andere mensen samenleven in een buurt of wijk of bij een club of vereniging  elkaar helpen en de wereld mooier en fijner maken. Onlangs heb ik het zelf mogen ervaren toen de AA tuinen te maken kreeg met vernielingen. Samen met mede-tuinders hebben we de getroffenen geholpen door op te ruimen en ze van nieuwe planten te voorzien.  Daarom gebruik ik vanaf nu het woord sociale cohesie.

De sociale cohesie blijkt ook uit de introductie van de Perspectievennota die we vandaag bespreken. In Zwolle werken we met aandacht voor de menselijke maat waarbij we ruimte geven voor ontmoeting en verbinding. Een stad waarin kinderen prettig kunnen opgroeien. Waar het niet alleen gaat om  economische groei en kracht, maar ook om sociale inclusie, culturele diversiteit en ecologische vernieuwing. Voor GroenLinks is omzien naar elkaar, werken aan een inclusieve duurzame samenleving  in harmonie met de natuur het ideaal. Eerlijk delen en de aarde beschermen voor toekomstige generaties. Bewoners die participeren, met initiatieven zoals bijvoorbeeld '50 tinten groen' in Assendorp, zijn van essentieel belang voor onze stad.

Vanuit dit perspectief heeft GroenLinks naar deze Perspectievennota gekeken.  En voor dat ik op een aantal items wat nader in ga zoomen wil ik het gemeentebestuur complimenteren met dit visiestuk. De Perspectiefnota biedt een visie op de stad op hoofdlijnen en schets het Zwolle van morgen.

In de Perspectiefnota is een waarschuwing op genomen. We zullen scherpe keuzes moeten maken ondanks onze grote ambities. Dat zal ergens pijn gaan doen dat zullen we ons allemaal moeten realiseren. Wat GroenLinks betreft maken we in ieder geval de keuze voor, sociaal, groen en natuur  wonen en cultuur. Langs deze thema’s ga ik deze Perspectievennota bespreken.

1. Sociale basis. Naar elkaar omkijken werkt!

In coronatijd  heeft de gemeente veel Zwollenaren die in de financiële problemen kwamen kunnen helpen. Het netwerk in de wijk is van grote waarde gebleken.
Echter zijn er zeker ook doelgroepen die aandacht verdienen, die we mogelijk niet in beeld hadden en die we niet blijvend uit het oog mogen verliezen. Hierbij denk ik aan:

  • ZZP érs die hun werk verloren hebben
  • Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en met een zwakke gezondheid zie nog verder van de arbeidsmarkt verdrongen zijn door de nieuwe werklozen
  • Veel mensen, jong en oud zijn eenzaam (geweest).
  • Het huiselijk geweld is toegenomen de afgelopen periode.
  • Daarnaast vindt GroenLinks het belangrijk dat we een open stad willen zij waar mensen welkom zijn en er  ook plaats is voor vluchtelingen en statushouders. Maar de inburgering van de nieuwe Nederlanders heeft op veel plekken voor een deel stil gestaan. Taallessen die niet door konden gaan. Het geeft deze groep een verdere vertraging.

Voor GroenLinks betekent dit, dat de sociale cohesie, die al sterk is in Zwolle, verder uitgebouwd zou moeten worden. Het is, naast het financiële kapitaal, van onschatbare waarde voor onze stad. Het is voor GroenLinks van belang dat ook de sociale cohesie in de monitortools en de balansen terugkomt.
Aan het college de vraag of ze  over de brede  welvaart  gaat rapporteren in bijv. het beleid 'Sustainabel Development Goals, dat nog in ontwikkeling  is.
Laten we op zoek gaan naar de mensen die onzichtbaar waren en het mede door Corona zwaar hebben. Laten we de diverse loketten die we kennen voor bijvoorbeeld armoederegelingen op diverse wijze onder de aandacht brengen bijv. door de sociale wijkteams.

Ik lees in de Perspectievennota dat het college binnen het sociaal domein prioriteit wil geven aan hervormingsagenda en herstel corona.
Ik wil het gemeentebestuur daarom vragen om met een sociaal herstel plan te komen. Want we hebben het vaak over economisch herstel maar mogen het sociale niet vergeten. Graag ontvang ik hier een reactie van het gemeentebestuur op.

2. Groen en natuur.  Buitengeluk, ruimte om elkaar te ontmoeten, om plezier te maken om gezond te blijven.

Dat de levenskwaliteit voor iedereen met rasse schreden vooruit gaat als er voldoende groen is in een stad. Dat wisten we al uit de theorie, maar corona heeft in de praktijk aangetoond hoe wel we varen bij natuur in onze omgeving. Maar die natuur staat onder druk, zeker door de opgaven op andere gebieden zoals wonen, daarover straks meer.

Met de energietransitie zijn we goed op weg,  net als met verduurzamen. Dat blijft voor GroenLinks een prioriteit. Ook vindt GroenLinks het belangrijk dat we in beeld houden hoe het gaat met de flora en fauna in onze stad. Hebben we voldoende zicht  op waar bijvoorbeeld fauna passages zijn, wie ze onderhoudt en bovendien waar aanvullende ecologische verbindingen wenselijk zouden zijn. Aan het gemeentebestuur de vraag of dergelijke onderzoeken al gedaan worden?  We overwegen hiertoe een voorstel in te dienen

GroenLinks ziet kans om extra groen en natuur toe te voegen door de nieuwe mobiliteitsvormen waarin de Perspectievennota wordt gerefereerd.  Voor GroenLinks blijft de belangrijkste vorm van vervoer in de stad, naast te voet, de fiets. Zwolle als fietsstad. Die titel hadden we in 2014 en wat GroenLinks betreft verdienen we die titel opnieuw. Daarnaast gaat het om nieuwe vormen van deelmobiliteit die zo min mogelijk beslag leggen op de beschikbare ruimte. Zo creëren we ruimte voor groen op plekken die nu als parkeerplekken ingezet worden. De autoluwe binnenstad en de mobi-hubs die genoemd worden kunnen hieraan bijdragen
 
Groen en natuur hebben,  zoals ik eerder al aangaf, zwaar. Eigen afval opruimen is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Voorzichtig en met eerbied omgaan met onze groene omgeving is helaas ook niet iedereen met de paplepel ingegeven. De jeugd  heeft de toekomst. Daarom vindt GroenLinks natuur en milieu ontzettend belangrijk. Onze stad heeft de rijkdom van de Nooterhof, laten we dat koesteren er in investeren en zuinig op zijn.

Er wordt veel gewezen naar jongeren als schuldige van de vervuilde parken en oevers, we mogen echter niet vergeten dat de parken en de groene omgeving veel intensiever gebruikt worden door een brede doelgroep, dan in andere tijden. Mijn fractie vraagt het gemeentebestuur of ze mogelijkheden zien hoe we afval in de parken kunnen minimaliseren? Bijvoorbeeld door bij diverse ingangen van parken vuilniszakken hangen om te gebruiken met een verzamelplek om ze achter te laten? Hoe gaaf zou het zijn als in Zwolle onze studenten en jongeren het goede voorbeeld geven en deze actie doen.

Daarnaast vindt GroenLinks het voor de inclusiviteit belangrijk dat parken en openbare ruimten toegankelijk  zijn voor iedereen zodat we ontmoeting mogelijk maken.  Daarbij denken wij bijvoorbeeld aan picknicktafels voor rolstoelgebruikers en inrichtingselementen als schaaktafels.

3. Wonen
We staan voor een grote woonopgave. En vanuit urgentie en snelheid lijkt het inzetten van groene buitengebieden een snelle en daarnaast goedkopere oplossing dan inbreiden in de stad. GroenLinks vindt het belangrijk dat we zorgvuldig met de beschikbare ruimte omgaan. Openbaar groen en natuur is voor iedereen. Inbreiding, door geconcentreerd bouwen lijkt GroenLinks een goede oplossing voor het woonprobleem. GroenLinks denkt dat er nog ruimte te vinden is in de stad.
Bij deze vraag ik het college of ze ervoor openstaat om, in samenwerking met de woningbouwcorporaties, een stadsscan uit te laten voeren zoals ook Rotterdam dat heeft gedaan. Daarmee kan in beeld gebracht worden waar in onze stad nog ruimte is voor het realiseren van extra, passende woningen.

Daarnaast is GroenLinks van mening dat in de samenwerking met de regio een mogelijke oplossing ligt voor het woonvraagstuk. Op geringe afstand om Zwolle heen liggen plaatsen die mogelijk nog ruimte hebben voor extra woningen waar de groene waarden minder aangetast worden dan de Zwolse buitengebieden. Hoe kunnen we elkaar op regionaal niveau vinden, samenwerken en steunen?  De nieuwe mobiliteit kan hieraan te dienste staan.

4. Cultuur.  Cultuur, inspireert, verbindt. Mensen kunnen zich eraan warmen.
Nu de lockdown losgelaten wordt en de wereld daarmee weer opengaat, is het belangrijker dan ooit dat cultuur weer kan groeien en bloeien. Cultuur is bijna een eerste levensbehoefte.

Een stad zonder cultuur, is een stad zonder ziel. Zwolle heeft een ziel, maar de culturele basisstructuur is de laatste 10 jaar onvoldoende meegegroeid met onze stad, terwijl we het talent wel in huis hebben. Prachtige gezelschappen als De Jonge Honden, Kasko, Gnaffel, Linea Rekta, De Makkers en nog veel meer zorgen voor reuring en verbinding in de stad.

En zelfs in de coronatijd hielpen makers mee om de stad zo vitaal mogelijk te houden, door bijvoorbeeld Cultuur in de Wijk te organiseren.

Mijn fractie vraag het gemeentebestuur of ook deze zomer projecten, zoals dat vorig jaar is vormgegeven voor onze jongeren die door corona niet met vakantie konden, ook dit jaar weer aangeboden zou kunnen worden. De behoefte is groot en ook deze zomer leven we nog met corona

Wij zijn ontzettend blij met de stip aan de horizon van het Cultureel Perspectief 2040. Als Zwolle een stad is die groeit en wil meetellen op alle gebieden, dan is het wat GroenLinks betreft nu ook de tijd om  er een stap bij te doen op cultuur.

Vanuit de vaststelling dat we in Zwolle naar elkaar omkijken en dat we opereren vanuit de menselijke maat gaat het ons, met behoud van de sociale cohesie, vast lukken om samen de nodige scherpe keuzes, weloverwogen en integraal, te maken. Wat GroenLinks betreft zijn een sociaal herstelplan, meer groen en natuur en natuur educatie, cultuur, woningen door inbreiding en door regionale samenwerking onderdelen van de keuzes die we maken.

GroenLinks onderschrijft de richting die als toekomstvisie in deze Perspectievennota beschreven staat. Wel zouden we er graag iets meer natuur in toegevoegd willen zien omdat dat er nauwelijks in voorkomt. Wij wensen het gemeentebestuur veel succes met de uitwerking naar een concreet bestedingsvoorstel.