Kitty de Groot (34), secretaris van het bestuur van GroenLinks in Zwolle en arts seksuele gezondheid en (binnenkort) infectieziekten bij de GGD Friesland, vindt het onbegrijpelijk dat mensen ontkennen dat er een klimaatcrisis is. “Ik word droevig als ik dat, ook in de politiek, hoor beweren. We hebben als GroenLinks nog veel zendingswerk te doen.” Zelf concentreert Kitty zich op dit moment op het vergroenen en verduurzamen van de zorgsector en het betrekken van de Haagse politiek daarbij.

Ze doet dat onder andere vanuit de werkgroep politiek van de zogenoemde Groene Zorg Alliantie (GZA), een samenwerkingsverband van vrijwilligers van diverse pluimage uit de zorgsector, die zich hebben verenigd in 69 Green Teams en 37 Groene Zorg Commissies. De koepelorganisatie, die pas ruim een jaar bestaat, is een succesvol en invloedrijk bottom-up initiatief. Tot voor kort maakte Kitty deel uit van het Green Team van Isala in Zwolle, waar ze werkzaam was als maag-darm-leverarts in opleiding. Bij haar nieuwe werkgever wil ze ook een Green Team opzetten.

Kitty werd geboren in Zoetermeer. Haar wieg stond in een welvarend progressief gezin met een Nederlandse vader en een Britse moeder. Het gezin deed veel aan vrijwilligerswerk. Van jongs af aan stak ook Kitty de handen uit de mouwen. “Ik was me al jong bewust van mijn bevoorrechte positie en ook ik wilde iets teruggeven aan de maatschappij.” Kitty is moeder van twee jonge kinderen. In mei volgend jaar verwacht ze haar derde. Ze woont samen met haar vriend, huisarts in opleiding Thijs. De afgelopen twee jaar deed ze dat in Stadshagen. Kortgeleden verhuisde ze naar Leeuwarden.

De zorgsector is volgens Kitty en de GZA nog lang niet groen genoeg. “De branche is verantwoordelijk voor zeven procent van de CO2-uitstoot. Dat is een ontzettend grote footprint. Aanzienlijk groter zelfs dan die van staalproducent Tata Steel in IJmuiden. De CO2-uitstoot in de zorg wordt veroorzaakt door reisbewegingen van personeel en patiënten, door bedden die veel energie kosten, door het produceren en verwerken van medicijnen en door verspilling van materiaal. Afval scheiden hoeft niet in de zorg. We gebruiken veel maar één keer en dan gooien we het weg.”

Kitty met haar twee kleine kinderen

“Het gaat om gigantische hoeveelheden. Dat afval wordt verbrand en levert niks op. Het is dus heel raar dat de zorg zich weinig hoeft aan te trekken van CO2-regels. De zorg hoeft helemaal geen uitzonderingspositie te hebben. Zij moet verplicht worden mee te werken aan het oplossen van de klimaatcrisis. Ik hoop dat GroenLinks druk wil zetten op dat verplicht maken. Als de zorg zich houdt aan de klimaatdoelen dan zal dat leiden tot aanzienlijk minder verspilling, tot een flinke CO2-reductie en tot minder medicijnresten in het rioolwater.”

De zorg moet ook veel zuiniger omspringen met haar professionals. “Je moet hen duurzaam inzetten. Het is toch zonde als medewerkers opbranden, in een burn-out belanden, thuis gaan zitten of iets heel anders gaan doen. Ik zie veel capabele, getalenteerde mensen uitstromen. Dat is verspilling van menskracht. De situatie is verergerd door corona. Daardoor is het werk nog zwaarder geworden. Door de enorme werkdruk in combinatie met gebrek aan personeel is de situatie onhoudbaar.”

“ Zorg is verantwoordelijk voor 7 procent van de CO2-uitstoot ”

“Covid heeft laten zien dat het niet vanzelfsprekend is dat het zorgtreintje blijft rijden. De groep zorgbehoevende ouderen gaat gigantisch groeien. Er komen steeds meer 85-plussers die we langer in leven houden, maar dat vraagt veel geld en energie. Nu al werkt één op de zes mensen, die actief zijn in het arbeidsproces, in de zorg. In 2040 is nog maar nog één op de twee Nederlanders aan het werk. De helft van de bevolking werkt dan dus niet. Minister Kuipers toont ballen als hij zegt dat we het aantal medewerkers in de zorg niet verder gaan uitbreiden.”

“Zoals we het nu doen, wordt de zorg onbetaalbaar. Het moet echt op korte termijn anders in de zorgsector. Natuurlijk is de kwaliteit van de zorg in Nederland nu nog fantastisch. En ik hoop dat we de zorg zo lang mogelijk betaalbaar kunnen houden want anders gaan mensen zorg mijden en dat moet je niet willen. Maar de zorg staat onder grote druk. Het is een vervelende wond die we openleggen en die veel mensen niet willen zien, maar de kwaliteit van de zorg zal echt minder worden.

Kitty de Groot met haar gezin: een man en twee kleine kinderen

Kitty is optimistisch over de bereidheid van de zorg zich te vergroenen. “Ik zie overal welwillende collega’s, die het knetterdruk hebben, maar toch bereid zijn vrije tijd op te offeren omdat ze een groene zorg belangrijk vinden.” Of de wereldwijde klimaatcrisis nog volledig kan worden afgewend, betwijfelt Kitty. “Ik kan er oprecht van wakker liggen, maar daar word ik alleen chagrijnig en moe van. Ik probeer positief te blijven. De meeste mensen zullen willen helpen bij het zoeken naar oplossingen.”

“We kunnen waarschijnlijk niet alles meer oplossen. Er komt zoveel ellende op ons af en daar maak ik me echt zorgen over, maar als we met zijn allen ons best doen en optimistisch blijven wordt de toekomst hopelijk minder ellendig.” Kitty zoekt het voor zichzelf niet in activisme. “Ik wil niet dat mensen zeggen: daar heb je Kitty weer. Ik wil een serieuze gesprekspartner zijn. Als je te activistisch overkomt, word je in mijn werk minder serieus genomen. Dit probleem los je niet op met het gooien van tomatensoep.”