Foto: Margreet Vloon

Het doet Anja verdriet dat “er in politiek Den Haag zo’n rommeltje van gemaakt wordt.” Roelfs betreurt met name de verharding in de communicatie. “Je moet goed nadenken over wanneer je iets zegt en met welk doel. Als je een relatie een keer kapot hebt gemaakt op het persoonlijke vlak dan krijg je het niet gauw meer goed. Je persoonlijke hartzeer te veel uiten daar moet je mee oppassen. De politiek dient het landsbelang.”

 

Anja noemt Zwolle een voorbeeld van hoe het ook kan. GroenLinks werkt hier goed samen met de VVD, de ChristenUnie en Swollwacht. Zelf is Roelfs daar sinds 2018 nauw bij betrokken – eerst als burgerraadslid, nu als raadslid en vicefractievoorzitter. “Ook in Zwolle gaat niet altijd alles goed, maar we komen er altijd met elkaar uit omdat we allemaal het stadsbelang dienen. Je moet respect hebben voor elkaars ideeën en pijnpunten durven bespreken. Hard zijn op inhoud, maar zorgvuldig op de relatie. Eén van mijn levensmotto’s luidt: zonder relatie geen prestatie.”

 

Dat je in het leven niets bereikt met asociaal gedrag, kreeg Anja met de paplepel ingegoten. “Ik ben opgegroeid in een katholiek boerengezin in de buurtschap Alteveer in de gemeente Stadskanaal in Noordoost-Groningen. Het veenkoloniale deel van die provincie. Ik heb als kind al geleerd dat je hard moet werken en je verantwoordelijkheid moet nemen. Ziek zijn en niet naar school? Hoezo? Mijn vader moest ook de koeien melken als hij ziek was. Je was dus niet zomaar ziek.”

 

Roelfs ontwikkelde in haar jonge jaren het arbeidsethos dat ze nog steeds uitdraagt. “Ik moet daar wel mee uitkijken in de rollen die ik vervul in mijn werk en in de politiek, want niet iedereen is zo opgevoed als ik. Maar voor mij is het de gewoonste zaak van de wereld dat je iets moet doen als je iets wilt bereiken en dat je daarbij voor anderen zorgt. Dat was bij ons de gewoonste zaak van de wereld, dat noaberschap.”

 

“Wij woonden als katholieken in een hervormde enclave. We werden als kinderen met een schoolbusje opgehaald om in Stadskanaal naar de katholieke basisschool te gaan en daarna heb ik openbaar voortgezet onderwijs gevolgd, maar toen mijn vader ernstig ziek werd hielp iedereen ons. Bij ons gold: je zorgt voor je dieren, je erf, je omgeving en elkaar. Die belangrijke waarden heb ik ook aan mijn kinderen meegegeven. Je leeft niet alleen voor jezelf.”

 

Hoewel Roelfs uit een CDA-nest stamt, werd ze al jong links. “Ik ging als enige op kamers in Groningen om daar de lerarenopleiding aardrijkskunde te volgen. Ik belandde in een heel andere wereld. We hebben het over de jaren tachtig. De tijd van de protesten tegen de kernbommen. Dat we met die kernwapens de wereld in gevaar brachten, was voor mij de trigger om politiek geïnteresseerd te raken.” Anja stemde op de Pacifistisch-Socialistische Partij (PSP) die in 1990 met de Communistische Partij van Nederland (CPN), de Politieke Partij Radicalen (PPR) en de Evangelische Volkspartij (EVP) opging in GroenLinks.

 

“Mijn vader vond het wel leuk, dat ik de discussie met hem aanging. Hij zei: Anja, jij kunt praten als Brugman, jij komt nog eens op de stoel van de minister-president terecht. Mijn ouders moesten eraan wennen, maar ze vonden mijn opvattingen ook boeiend. Ik wierp een ander licht op hun wereld. Toen ik op de havo zat, besloot ik geen vlees meer te eten. Bij ons lag de vriezer altijd vol vlees. Mijn ouders zeiden eerst: doe normaal, maar na een tijdje werd er rekening met me gehouden.”

 

Anja werkte jarenlang in het onderwijs als docent en leidinggevende. Eind 2020 begon ze voor zichzelf. Ze zal haar werk als coach, adviseur en projectleider in het onderwijs blijven combineren met haar werk in de gemeenteraad. Roelfs woont sinds 2017 in Zwolle met haar partner Bart in de nieuwbouw in de Veerallee-wijk. Beide partners hebben twee inmiddels volwassen kinderen uit eerdere relaties. Roelfs’ bureau loopt als een trein, maar ondanks de drukte is ze graag bereid, als de GroenLinksfractie dat wil, het fractievoorzitterschap op zich te nemen.

 

Roelfs maakte snel carrière in de Zwolse afdeling. “Het is de story of my life. Me op de achtergrond houden, dat past niet bij mij. Ik heb uitgesproken meningen. Maar ik ben wel een echt mensenmens, een verbinder. Ik ben doelgericht en resultaatgericht en ik ga koersvast op mijn doelen af maar wel samen met anderen. Ik heb als schoolleider vaak genoeg met mensen gebotst, maar die zeiden later altijd: ik ben toch dankzij jou vooruitgekomen. Zonder wrijving krijg je geen glans.”

 

Als het aan GroenLinks ligt, vormt de partij na de raadsverkiezing in maart 2022 weer een coalitie. Hoewel Roelfs gaat voor een continuering van een coalitierol ziet ze ook het belang in van goed oppositie voeren “zolang dat niet gepaard gaat met vakbondsgedrag dat alleen gericht is op nee zeggen, op hakken en schieten. Dat werkt zo averechts. Kritisch zijn is goed, dat is een belangrijk deel van je taak als volksvertegenwoordiger, maar kom dan ook met een alternatief plan. Anders zeg je dat je voor mensen opkomt, maar laat je ze feitelijk zitten.”

 

“Onze inzet is dat we blijven doorregeren in Zwolle. We hebben de afgelopen jaren veel bereikt dat niet tot stand was gekomen als we in de oppositie hadden gezeten. Er zijn mensen die zeggen: we zien de GroenLinks-kleur niet genoeg. Dan zeg ik: we zijn niet alleen op de wereld, je moet altijd schipperen. En kijk eens wat we wel bereikt hebben. We moeten geen kleine partij willen zijn die aan de zijkant staat. Onze zeven raadszetels behouden, dat moet zeker lukken.”

 

Zo intensief samen optrekken met de PvdA als GroenLinks in de Tweede Kamer doet, ziet Roelfs niet gebeuren tijdens deze verkiezingsronde. Ze verwacht ook niet dat GroenLinks op korte termijn met de sociaaldemocraten gaat fuseren. ”Ik concentreer me in de verkiezingsstrijd op het gedachtengoed van GroenLinks. Wij zijn dé groene partij en dat moet we nog meer uitdragen. Ook naar jongeren die mogelijk op Volt willen stemmen. Na de verkiezingen willen we graag weer samenwerken met andere partijen die het groene gedachtengoed omarmen.”

 

Terugblikkend is Roelfs blij met wat GroenLinks met twee wethouders in het college en zeven raadsleden heeft bereikt. “Mede dankzij ons is het normaal dat we in Zwolle alleen nog maar natuurinclusief en klimaatadaptief bouwen. Maar je moet het wel steeds bevechten. Door inbreiding is er veel gebouwd, maar Zwolle telt nog te weinig betaalbare woningen. We moeten die schaarste ondervangen met tijdelijke woningen. Daar hebben we op ingezet in het college en er lijkt een mooie ontwikkeling richting flexibele woningen aan te komen.“

 

Ook de energietransitie is in Zwolle flink op gang gekomen. Helaas loopt het met de biomassacentrale in de wijk Breecamp in Stadshagen niet zoals gewenst en voorzien. “We hadden gehoopt daarmee uit de fuik van de gasleveranciers te kunnen stappen, maar dat is nog niet helemaal gelukt.” Roelfs is er trots op dat Zwolle een insectvriendelijke stad en een fietsstad is en dat er veel is bereikt met het zogenoemde tegelwippen. “Onze binnenstad is nu al autoluw – en we blijven streven naar een autovrij centrum. Het zou mooi zijn als we in 2026 ruim over de helft zitten bij het behalen van onze klimaatdoelstellingen.”

 

In het sociale domein zijn volgens Roelfs eveneens flinke stappen gezet. Financieel staat Zwolle er een stuk gezonder voor dan vier jaar geleden, mede dankzij de inzet van de GroenLinks-wethouders. “We hebben een nieuwe impuls gegeven aan de Voedselbank in Zwolle. We hebben ook als gemeente ondernemers gesteund in coronatijd. Er ligt een heel goed sociaal herstelplan. Zwolle is nu een fijnere stad om te wonen. We moeten wel meer investeren in cultuur. Dat is nog een onderschoven kind.”

 

Roelfs constateert dat veel Zwollenaren nog steeds zeer actief zijn in het vrijwilligerswerk. Ze maakt zich wel zorgen over de verharding die je ook in Zwolle ziet op social media. “Daar is de nuance zoek. In de politieke arena valt het met de verharding wel mee. Je moet blijven insteken op livegesprekken. Ik doe dat ook nog te weinig, maar het is wel noodzakelijk. Onze jeugd moet niet gaan geloven dat de harde vorm van communiceren via social media de norm is.”

 

“Gelukkig is de groep die zich zo hard uit klein en je moet ook opletten dat je je niet alleen focust op de antigeluiden. Als je daar te veel naar luistert, maak je geen evenwichtige keuzes. De ontevreden groep zal ook niet gauw tevreden worden. Het belangrijkste is dat we met alle Zwollenaren in dialoog blijven. Luister naar een ander zonder meteen te reageren en te willen bijsturen. Ik doe dat ook nog niet genoeg maar het is wel nodig.”

 

Roelfs vindt dat de politiek aan de burger mag vragen zijn verantwoordelijkheid te nemen. “Het is nu te vaak: de politiek moet mijn problemen oplossen, maar ik houd mensen voor: wat ga jij zelf doen dan? Begin bij jezelf. Kijk wat jij voor een ander kan doen. Niet uit egoïsme, maar om dat noaberschap gestalte te geven. Ik geloof daar heilig is. Maar noaberschap behelst ook wederkerigheid. Je hebt als burger rechten èn plichten. We moeten sàmen blijven koersen op brede welvaart en geluk. En dat is niet alleen een geldkwestie.”