Anja: “De missie van GroenLinks is dat Zwolle duizenden betaalbare, passende woningen bouwt. We willen daarbij de groene randen om de stad heen met rust laten. Binnen de stad zijn nog genoeg bouwmogelijkheden. Je kunt bestaande bebouwing uitbreiden of veranderen en nieuwbouw plegen op plekken die vrijkomen. Denk bijvoorbeeld alleen al aan het giga-terrein waar nu de IJsselhallen staan. Onderzoek heeft uitgewezen dat we in heel Nederland binnen de bestaande bebouwing het landelijke woningprobleem kunnen oplossen.”

“Door inbreiding en de aanpassing van kantoorpanden en ruimten boven winkels kunnen we in Zwolle de komende raadsperiode jaarlijks duizend nieuwe woningen creëren. Daarmee zullen we nog niet meteen alle woningzoekenden kunnen bedienen, maar het bouwen van die duizend woningen zal al genoeg moeite kosten. Zelfs als we er wel voor zouden kiezen buiten de stad nieuwbouwwijken aan te leggen, dan kom je niet aan meer dan duizend woningen per jaar. De discussie over het offeren van groen hoeven we wat GroenLinks betreft dus niet te voeren.”

“In menig verkiezingsprogramma staat dat er meer uitleglocaties moeten komen waar nieuwe wijken kunnen worden gebouwd. Wij zeggen daar nee tegen en daarin verschillen we met de VVD, de PvdA en het CDA van mening. Het kan zijn dat inbreiding meer tijd kost dan een nieuwe wijk aanleggen, maar ook op een uitleglocatie kun je niet zomaar beginnen. Daar zul je toch eerst een infrastructuur moeten aanleggen en dat kost ook tijd.”

Eildert: “Er zijn geen pijnloze opties. Als je buiten Zwolle gaat bouwen, moet je keihard snijden in de natuur.” Ook binnen de stad mag woningbouw plegen niet ten koste gaan van leefbaarheid, natuur en milieu. Anja: “Het is de kunst een goede balans te vinden tussen wonen en al die andere facetten die het leven de moeite waard maken. Zwollenaren moeten kunnen wonen in een gezonde leefomgeving.” Eildert: “In de raad praten we nog deze periode over toetreding tot het landelijke Schone Lucht Akkoord. We willen dat Zwolle dit ondertekent zodat we als echt duurzaam groeiende stad werken aan schone lucht.”

Anja lacht naar de camera. Ze heeft een rode jurk aan en een zwart jasje eroverheen. Ze houdt haar handen voor zich vast.

Anja: “Het aantal woningen en het aantal inwoners moeten in verhouding staan tot het aantal voorzieningen. Je kunt bij inbreiding wel alle grond vol zetten met woningen, maar als je dan geen levendigheid, voorzieningen en natuur meer hebt, dan gaat je stad dood.” Eildert: “Je moet ook de juiste voorwaarden scheppen door te investeren in culturele voorzieningen, de makers en cultuureducatie. Daarmee houd je een groeiende stad leefbaar en duurzaam. En je moet uiteraard investeren in natuur.”

“Ook mensen die in een nieuw stukje hoogstedelijk Zwolle niet in een huis met een tuin kunnen wonen, moeten voldoende kunnen genieten van natuur in hun directe woonomgeving en hun ontspanning en sociale contacten kunnen vinden in een prettige groene omgeving vlakbij hun huis. Als ik begin over dat Schone Lucht Akkoord hoor ik de VVD zuchten, maar gemiddeld leven mensen twaalf maanden korter door het inademen van matige lucht. Dat moet je toch niet willen.”

Anja: “Er ligt gelukkig een besluit dat er niet mag worden gebouwd in de Dijklanden. Dat is zo’n waardevol gebied, daar moet je niet willen bouwen. Toch kan dat wel een gespreksonderwerp worden bij de onderhandelingen over de coalitievorming. Onze insteek zal zijn: inbreiden, de komende vier jaar. Die expansiedrift, dat kan niet meer. En als er dan toch per se uitgebreid moet worden, doe dat dan heel kleinschalig op enkele stukjes platteland met weilanden.”

GroenLinks vindt dat Zwolle de woningcrisis niet alleen hoeft op te lossen. Eildert: “Als je inzet op verantwoorde groei dan kun je niet eindeloos bouwen in Zwolle zelf. Dan moet je ook naar de mogelijkheden in de regio kijken. Er zijn genoeg mensen die in Dalfsen, Ommen of Nieuwleusen willen wonen, dus in een rustige landelijke omgeving. We moeten bij woningbouw regionaal samenwerken. Zwolle doet dat nu al met diverse gemeenten in vier provincies.” Anja: “Keuzes die we in Zwolle maken, hebben effect op omliggende gemeenten. Dus logisch dat je samenwerking zoekt.”

GroenLinks zoekt de oplossing van het woningprobleem niet alleen in de bouw van traditionele eengezinswoningen. Op hoogbouw rust geen taboe. In de nu nog saaie en stenige wijk Hanzeland verrijzen in de Spoorzone enkele hoge natuurinclusieve gebouwen. Eildert: “De hoogbouw komt niet bij de Deventerstraatweg en de panden worden niet hoger dan de Peperbus en die is 75 meter hoog. Helemaal bovenop zullen torenvalken kunnen nestelen. Een paar etages lager zul je gierzwaluwen en mussen aantreffen en nog iets lager groene dakterrassen met lijsters en andere zangvogels.”

“Je kunt dus de hoogte ingaan en het stedelijk gebied verdichten en toch een groene leefomgeving scheppen. Samen met de NS maakt de gemeente er ook serieus werk van om van het Zwolse station het groenste van Nederland te maken. Zwolle blijft mede daardoor een soort Ark van Noach voor de biodiversiteit. Onze stad is van levensbelang voor het behoud van soorten zolang de problemen met gif en stikstof op het platteland niet zijn opgelost.”

Zwolle kenmerkt zich als een insectvriendelijke stad, waar enthousiast tegels worden gelicht om ruimte te geven aan bloeiende planten en bomen. Dankzij een slim maaibeleid gedijt de natuur in de bermen. Het moet ook mogelijk zijn Zwolle aantrekkelijk te houden voor otters, egels en solitaire bijen. De mens zal zich moeten aanpassen. Eildert: “In de Spoorzone krijgen we een andere mobiliteit. Auto’s parkeren doe je aan de randen van de wijk. Je moet een stukje lopen om bij je auto te komen, maar je krijgt er een prachtige woningomgeving voor terug. En je bent nog steeds in een kwartiertje in het buitengebied.”

Eildert heeft zijn handen in de zakken van zijn spijkerbroek. Hij heeft een zwarte trui aan en lacht naar de camera.

Naast hoogbouw zullen in Zwolle meer flexwoningen worden gebouwd. Goede en comfortabele tijdelijke huizen, die zo’n vijftien jaar meegaan en waarmee de ergste woningnood kan worden gelenigd. Het wegnemen van schaarste is voor GroenLinks een instrument om de overspannen woningmarkt onder controle te krijgen en tot een evenwichtiger en eerlijker verdeling van huizen te komen. Eildert: “Het liefste bieden we de bevolking veel meer goedkope en ruime huizen aan. Dat is helaas in de huidige markt bijna onmogelijk. Dus voorlopig geldt: beter een te klein of tijdelijk huis dan geen huis.”

Ook effectief is de doorstroming op de woningmarkt bevorderen. Anja: “De bevolkingsdichtheid is bijvoorbeeld in Zwolle-Zuid enorm afgenomen doordat oudere mensen in hun grote koop- of huurhuizen blijven wonen. Je kunt deze senioren een bijdrage in de onkosten geven, maar je moet hen ook een aantrekkelijk alternatief bieden. Denk aan coöperatieve samenlevingsvormen als de Knarrenhof in de Aa-landen of aan aantrekkelijke appartementen op nieuwe locaties als de Spoorzone. Ik denk dat senioren daar best willen wonen omdat ze zo op de trein kunnen stappen.”

Dat bij alle woningbouwplannen rekening wordt gehouden met het behoud van een groene leefomgeving is volgens GroenLinks bittere noodzaak. Eildert: Het klimaatprobleem is de ultieme uitdaging voor de mensheid, ook lokaal. Gaan we de geschiedenis in als plaagdier of als hovenier? Het is echt geen luxe dat Zwolle investeert in klimaatadaptatie. Watertechnisch is Zwolle het afvoerputje. Als er veel water uit Duitsland komt, dan komt het ook in grote hoeveelheden in Zwolle. Het zal niet de eerste keer zijn dat we natte voeten krijgen.”

“ Zwolle is een soort Ark van Noach voor de biodiversiteit. ”

“Maar relatief gezien doen steden als Zwolle het goed, vergeleken met het platteland. Zwolle is ook aangesloten bij het Deltaplan Biodiversiteitsherstel.” Anja: “Mensen worden zich steeds bewuster van feit dat bouwen in de stad samen kan gaan met behoud en uitbreiding van biodiversiteit. Met de kennis en materialen van nu kan het gewoon, natuurinclusief bouwen. Ook in dichtbevolkt gebied. Je kunt ook dichtbij groenstructuren bouwen en daarmee die groenstroken verrijken. Daar bestaan zorgen over in onze partij, maar het kan echt goed samengaan, inbreiden en het groen verbeteren.”

GroenLinks heeft het voor elkaar gekregen dat meer partijen groen denken. Eildert: “Het is mooi dat de GroenLinks-waarden andere partijen inspireren.” Anja: “Het kan ons stemmen kosten, maar het is winst dat steeds meer mensen zich realiseren dat we de aarde in bruikleen hebben en dat we goede rentmeesters moeten zijn. Waar we wel achter gekomen zijn als partij is dat we niet te betweterig moeten zijn. We moeten af van met het vingertje wijzen. Daarmee verlies je mensen.”

Tekst in beeld: groenlinks - wonen in zwolle kan door slimmer te bouwen
Afspelen op YouTube