Een gemiste kans en een democratisch tekort van jewelste. Zo noemde raadslid Patrick Rijke de resultaten van de strategische verkenning Zwolle Kampen Netwerkstad, vastgelegd in het document met de ronkende titel Schaalsprong in de Ijssel-Vecht-delta.

De volledige tekst van het betoog:

'Een mevrouw uit een van de westelijke uitbreidings-wijken van Kampen wil een ziek familielid in de Isalaklinieken bezoeken. Zij is zoals zoveel mensen aangewezen op het openbaar vervoer. Zij moet nu eerst met de bus naar IJsselmuiden; daar stapt zij over op de tram naar Zwolle en dan weer met de bus naar het ziekenhuis. Als we deze mevrouw vragen naar haar oordeel over 'Schaalsprong in de IJssel-Vechtdelta' zal ze zeggen: hoezo Zwolle – Kampen – netwerkstad?

Ondraaglijk licht
Maar laten we eerlijk zijn: deze strategische verkenning is helemaal niet bedoeld om de harten van de inwoners van Zwolle en Kampen te winnen voor de netwerkstad. Die netwerkstad bestáát in werkelijkheid ook helemaal niet. "ZKN" is een virtuele realiteit. De burgemeester spreekt graag van een 'lichte bestuurlijke constructie': ZKN is zo licht dat je 'm in de gewone werkelijkheid van de burgers helemaal niet ervaart.
Eerlijk is eerlijk, het stuk zegt het ook netjes zelf: Schaalsprong in de IJssel-Vechtdelta is bedoeld om – ik citeer uit de laatste zin van het stuk – 'het Rijk te verleiden' (pag 25) om miljoenen subsidie te verlenen aan projecten die Kampen en Zwolle willen uitvoeren maar waarvoor we het geld niet hebben. Kijk ook maar naar de opmaat voor het werkprogramma: Voorsterpoort, Ban van de Ring, binnenstad+, zelfs Stadshagen staat op de lijst. De blik is gericht op de korte termijn, het vergezicht tot 2040 is niet meer dan de vermomming van een bureaucratische verleidings-poging.
Als het bestuur van de netwerkpartners hiermee denken een goed instrument in handen te hebben om de verlangde subsidies in de wacht te slepen – wij wensen ze veel succes! Misschien moet u dan nog wel even de opmerking schrappen dat na de recente verbredingen van de A28 over enkele jaren al weer nieuwe verbeteringen nodig zijn. Dat lijkt er immers verdacht veel op dat asfalt aanleggen dweilen met de kraan open is. Maar dit terzijde.

Regio
Nu de echte werkelijkheid. GroenLinks heeft bij de bespreking van de bouwstenen voor deze visie in maart van dit jaar aangegeven dat de bredere samenwerking in de regio om Zwolle en Kampen heen niet mag ontbreken. We vinden dit maar mondjesmaat terug in het eindresultaat. En de belangrijkste kwesties waarvoor we aandacht vroegen komen helemaal niet aan de orde: Hoe wordt al dat samenwerken voorzien van een democratische legitimatie? En hoe verhoudt die samenwerking zich nu tot Zwolle Kampen netwerkstad? In de begroting staat dat "ZKN als de “ruggegraat” voor de regionale samenwerking wordt gezien." Gevraagd naar de concrete gestalte van deze beeldspraak komt er een antwoord met opmerkingen als 'Afspraken tot samenwerking worden op collegeniveau gemaakt', een 'regionaal kernteam van de regio bestaat uit de 16 burgemeesters', 'De burgemeester van Zwolle is voorzitter van beide samenwerkingsverbanden'  en 'De ambtelijke samenwerking zal in de loop van 2012 meer gewicht krijgen'.

Democratisch tekort
En daarmee ben ik weer terug bij het begin van mijn betoog: voor de mensen in Zwolle en Kampen bestaat de netwerkstad niet. En als we niet oppassen de regio-nale samenwerking straks ook niet. ZKN is een puur bestuurlijk vehikel dat louter bureaucratische waarde heeft en een instrument in de onderhan¬delingen met hogere oerheden. In de ogen van GroenLinks gaat dat ook niet veranderen na deze strategische verkenning.

Een gemiste kans en een democratisch tekort van jewelste.'