Hoe gaat Zwolle de komende jaren mensen zonder baan begeleiden? Via een reeks verordeningen is de gemeente aan de slag om de nieuwe Participatiewet in Zwolle vorm te geven. Positief bij de plannen van het Zwolse college is dat regie meer bij mensen zelf komt te liggen, dat er veel meer aandacht is voor sociale activering. Aansluitend bij mogelijkheden en onmogelijkheden en eigen ideeën van cliënten. Niet opleggen, maar persoonlijke afspraken maken over een plan van aanpak..  Een enorme verbetering ten opzichte van bijvoorbeeld de hardere benadering van Workfast. GroenLinks heeft nog wel een groot aantal zorgen en aandachtspunten. De belangrijkste is dat we  meer zekerheid willen dat de cliëntvriendelijke benadering daadwerkelijk boven de regels zal gaan.  

Besluitvorming vindt plaats eind november 2014. Hier leest u de inbreng van GroenLinkswoordvoerder Michiel van Harten bij het meningvormende debat in de gemeenteraad op 10 november. 

"GroenLinks steunt het streven om de Bijstand, de Wajong en de Sociale werkvoorziening samen te voegen tot één vangnet. Wij zijn echter tegen de landelijke forse bezuiniging van meer dan een miljard euro die terecht komt bij de mensen die juist de meeste ondersteuning op de arbeidsmarkt nodig hebben. GroenLinks heeft verder de volgende opmerkingen bij de Zwolse uitwerkingsplannen:

-De intenties rond het persoonlijk plan zijn goed, maar in formele regelingen staat dit wel harder:  Er zijn diverse boetes vanwege afspraken niet nakomen. 90% inkomensgarantie/ beslagvrije voet is een advies van bijv de landelijke ombudsman, diverse gemeenten hanteren dat ook. Maar in deze verordening komen we bij hogere boetes uit. In onze beleving een onnodige aanscherping, bovendien zijn de criteria onduidelijk. We overwegen een amendement om dit aan te passen. 

Ook vragen wij ons af waarom de intentie vooral 'lik op stuk' bij overtredingen in de afstemmingsverordening wel een terugwerkende kracht van 3 jaar betekent.

-Kan het allemaal  met deze financiele middelen,en het tijdsbeslag voor de medewerkers? Als de beschikbare rijksmiddelen op zijn wat doet de gemeente Zwolle dan? In onze beleving betekent het nieuwe beleid, iedere uitkeringsgerechtigde komt in een traject,  automatisch een open einde regeling. Dus zal de gemeente eventueel zelf extra geld beschikbaar moeten stellen uit de algemene middelen, en  dus voldoende moeten reserveren. 

-We missen  daarbij de inspanningsverplichting van de gemeente Zwolle : hoeveel mensen door de maatregelen aan het werk te krijgen c.q. vrijwilligerswerk te laten doen. Het granieten bestand is wel een echt Zwols probleem geworden vanwege de eerdere inzet op vooral de best bemiddelbare doelgroep. Een nadruk op betaald werk vinden is niet voor iedereen reëel, vrijwilligerswerk in overeenkomst is soms maximaal haalbare.  

Maar activering kan makkelijk een soort werken met behoud van uitkering worden  en zo ook ten koste gaan van bestaande banen, dit vinden wij net als het college ongewenst, maar er is een groot grijs gebied. Wat gaat de wethouder concreet doen om dit te voorkomen?

-Verder vinden we dat de gemeentelijke organisatie ook zelf meer werk moet bieden aan mensen met een arbeidsbeperking..  

-De samenwerking rond de persoonlijke plannen vraagt erg veel. Zijn de sociale vaardigheden van begeleiders al voldoende? Hoe verhoudt  het opstellen van een persoonlijk plan via samenwerking zich tot de diverse  sancties uit de verordeningen? 

-  Dan over de verplichte tegenprestatie. In het informatiegesprek vorige week hoorden we dat dit nauwelijks aan de orde zal zijn . We willen graag dat de wethouder dit toezegt, binnen de verordening is een hardere lijn namelijk wel mogelijk. We vragen dus de toezegging dat hier heel terughoudend mee omgegaan wordt. Het aanboren van de eigen motivatie , ook via het vinden van bijv passend vrijwilligerswerk is veel beter dan opleggen. 

- Het is onvermijdelijk dat er verschillen van inzicht komen tussen client en begeleider. We missen een regeling rond second opinion over het persoonlijk plan. Er is een hardheidsclausule rond  boetes nodig. Te regelen via een ombudsfunctie of geschillencommissie . Binnen het hele sociale domein moet hier volgens GroenLinks eenzelfde heldere lijn zijn. Die is er helaas nog niet. We overwegen een amendement om dit wel te regelen. Daarbij is ook de wens om grondig te toetsen of de werkgever goed omgaat met de werknemers en met loonkostensubsidie.

- In het verlengde hiervan, ook de blik van buiten algemeen is wenselijk: overzicht/ ontwikkelingen op lange termijn goed kunnen volgen. .Tevredenheidsonderzoeken , duiding, interviews om goed te kunnen evalueren en bij te sturen. .

-Dan over de armoederegelingen: GroenLinks zet zich al jaren in voor een groter bereik van minimaregelingen. Naar 120% of 130 % van bestaansminimum, met daarbij bijvoorbeeld verruiming van doelgroepen voor bijzondere bijstand en voor de collectieve ziektekostenverzekering. Diverse gemeenten zetten binnen de nieuwe Participatiewet ruimer in dan Zwolle. We vragen om scenario's: wat indien 120 % of 130 % wordt toegepast. Zodat er keuzen gemaakt kunnen worden. Naast het bereik willen we ook de communicatie verbeteren, nog steeds zijn we mensen die de armoederegelingen niet weten te vinden. Dat kan verbeteren bijvoorbeeld  door standaard te wijzen op armoederegelingen tijdens reintegratie-trajecten.

-Voor de WMO/ doelgroepen als chronisch zieken volgen de stukken later, integraliteit is nu niet mogelijk, jammer genoeg. Dat is een gemiste kans.

-We snappen niet dat er geen  advies aan de Participatieraad lijkt te zijn gevraagd, we vinden er geen informatie over. 

Samengevat steunen we de intenties achter de Zwolse participatieverordeningen, maar hebben we nog diverse twijfels bij  de formele uitwerking hiervan in de verordeningen".