GroenLinks vindt het goed dat er een azc komt op de locatie van het huidige waterschapskantoor. Bovendien willen we dat er enkele meer kleinschalige opvangvormen op braakliggende terreinen en in lege panden verspreid over de stad komen.

Belangrijker dan de omvang of de locatie van het azc, is de inspanning die we met z'n allen in Zwolle bereid zijn te leveren om mensen te helpen. Dat die bereidheid er is, daar twijfelen we niet aan. Om ontmoetingen tussen de huidige en de nieuwe inwoners te bevorderen helpt het dat ook op andere plekken in de stad opvang wordt georganiseerd.

Het volledige betoog van onze fractie:

"Na één ontmoeting kun je al niet meer zeggen dat iemand een vreemdeling is"

"Als je verbindingen legt wordt de hele samenleving daar gezonder en sterker van"

Voor GroenLinks laten deze twee citaten de grondtoon horen waarmee wij de discussie over de komst van een asielzoekerscentrum willen voeren. De uitspraken zijn afkomstig van mensen in Zutphen die onder de naam Buddy to buddy vluchtelingen in contact brengen met betrokken inwoners.

Overal in het land, ook in Zwolle, ontstaan dit soort initiatieven. Het signaal dat daarvan uitgaat vormt in onze ogen een krachtig tegengeluid tegen de negatieve toon in veel debatten in ons land.

GroenLinks hecht er buitengewoon veel waarde aan dat we als hele stad de nieuwe inwoners, of dat nu tijdelijk of voor langere tijd zal zijn, in ons midden opnemen. Belangrijker dan de omvang of de locatie van het azc, is de inspanning die we met z'n allen bereid zijn te leveren om mensen te helpen ontsnappen aan de schaduw van hun verleden door hun een positief heden te bieden en een nieuwe horizon te openen. Die gezamenlijke inspanning komt ten goede aan onze hele Zwolse samenleving, zowel de huidige als de nieuwe inwoners.

1 Voorgeschiedenis

Kort na het aantreden van deze gemeenteraad in 2014 heeft de GroenLinks-fractie het initiatief genomen om te komen tot opvangplaatsen voor vluchtelingen in Zwolle. Dat past bij een gastvrij, initiatiefrijk en sociaal Zwolle zoals GroenLinks dat graag ziet. En in onze stad "staan gebouwen leeg, terwijl het COA op zoek is naar opvang voor de vluchtelingen die ons land opneemt" schreven we toen.

Niet omdat we nou zo gelukkig zijn met de manier waarop we de hele keten van de opvang van asielzoekers in Europa en in ons land hebben georganiseerd. Verre van dat. Maar als vluchtelingen als het ware op onze stadspoorten aankloppen, dan doen we uiteraard wat we kunnen.

We vonden het dan ook niet meer dan logisch dat toen de nood hoog was Zwolle tot twee maal toe meewerkte aan tijdelijke oplossingen in de IJsselhallen. De burgemeester heeft daarbij een stevige rol gespeeld om begrip voor deze noodoplossingen te kweken.

Eenzelfde ferme positie heeft hij de afgelopen maanden ingenomen. Dat waarderen wij. Zoals hij steeds heeft gezegd, zou er aan de komst van een blijvend opvangcentrum een uitgebreide raadpleging van alle betrokkenen voorafgaan. Bij die raadplegingen heeft hij van meet af aan duidelijk gemaakt dat Zwolle graag wil meewerken aan de opvang van mensen die in ons land hun toevlucht zoeken.

Nogmaals: dat waarderen wij zeer. Want om de opvang goed te laten verlopen is langdurige inzet nodig, niet alleen voor eerste opvang maar ook woonruimte voor erkende vluchtelingen die een aantal jaren in ons land mogen blijven.

2 Omvang en locatie(s)

Daarom vinden we het goed dat - in tegenstelling tot het voorstel uit januari - nu ook gekeken wordt naar andere plekken in de stad. Goed, dat daar al dan niet tijdelijke nieuwe woningen kunnen komen, zowel voor woningzoekers uit de stad als uit azc's elders. Goed, dat ook gekeken wordt om leegstaande panden, al dan niet in bezit van de gemeente, in te zetten om mensen op te vangen of te huisvesten. Ook goed dat er gedacht wordt aan noodopvangplekken voordat het azc er eind volgend jaar is. Maar GroenLinks wil nog wel een stapje verder gaan: wat ons betreft bekijken we vooral ook of braakliggende terreinen en lege panden verspreid over de stad geschikt zijn voor enkele meer kleinschalige opvangvormen bovenop het azc in het waterschapskantoor waar maximaal 600 mensen komen.

Want zoals we al eerder hebben laten weten: in onze ogen kan "gastvrij Zwolle wel meer opvangplekken bieden, maar niet allemaal op één locatie."

We vragen de burgemeester dan ook om te komen met verschillende scenario's voor de locaties die in beeld zijn voor woningbouw en noodopvang: welke locaties zijn mogelijkerwijs ook geschikt voor extra opvangplekken?

3 Proces

Het zou mooi zijn geweest als we daar op dit moment al meer duidelijkheid over hadden. GroenLinks heeft eind februari vragen gesteld om nadrukkelijk andere locaties in beeld te krijgen. Dat deden we met het oog op kleinschalige opvangplekken verspreid over de stad. Die vergemakkelijken ontmoetingen tussen huidige en nieuwe inwoners, zo denken we. Maar we wilden ook recht doen aan de vele oproepen van anderen om enkele kleinere azc's in te richten in plaats van één grote.

Het moet ons van het hart dat B&W uitermate schraal zijn ingegaan op onze vragen. Knip- en plakwerk uit andere nota's, dat kregen we. Onze fractie en de hele raad moeten het nu doen met de aankondiging dat we 'de komende tijd bij de voortgang van de verkenning naar beschikbare en bruikbare locaties' worden betrokken. Het wil er bij ons niet in dat in al die weken niet een lijst met concrete locaties en gebouwen voor aanvullende opvangplekken kon worden gemaakt.

Voor veel omwonenden uit Berkum, Veldhoek en Wipstrik is de houding van het college ook bepaald onbevredigend. Zij hadden het gevoel dat de komst van één azc voor hen veel meer dan voor de rest van de stad gevolgen heeft voor hun directe woonomgeving en hun dagelijks leven. Zij hebben dat gevoel nog steeds. En wat erger is. Zij zagen een burgemeester die zij aan zij met vertegenwoordigers van het COA stond uit te leggen waarom het plan voor één groot opvangcentrum op één plek toch echt het beste was. Wij menen elk woord van onze eerdere complimenten voor zijn ferme houding om asielzoekers onderdak te verlenen, maar de burgemeester had in onze ogen hier meer burgervader dan bestuurder kunnen zijn

Dat men nu naar het uiterste middel van een referendum grijpt, is een krachtig signaal. Het had als noodsignaal niet nodig hoeven zijn.

Kinderen

Zoals ik aan het begin van mijn betoog aangaf: voor GroenLinks gaat het bij deze beslissing om de menselijke factor.

Voor ik tot ons oordeel kom, licht ik er één zo'n menselijk aspect uit. Er zullen ook kinderen in het azc komen, die hier onderwijs krijgen. Voor hen is het ontzettend belangrijk dat zij de vriendjes en vriendinnetjes die ze op school leren kennen niet kwijtraken als ze uit het azc verhuizen. Daarom willen we dat gezinnen met schoolgaande kinderen als het even kan in Zwolle kunnen blijven wonen. Van Vluchtelingenwerk begrijpen wij dat trouwens ook de huisvesting van jonge vergunninghouders extra aandacht vraagt.

4 Oordeel

Wij denken dat het uiteindelijk niet doorslaggevend is hoeveel asielzoekers er in het centrum komen of dat het aan de rand van de stad ligt. Mensen kunnen midden in de stad geïsoleerd raken en in grote en kleine groepen kun je eenzaam zijn.

Doorslaggevend is of we met z'n allen in deze stad gastvrij willen zijn en de handen uit de mouwen willen steken. Daar twijfelen we niet aan. Als je ziet hoe actief Zwollenaren zijn geweest om de honderden mensen die vorig jaar in de noodopvang zaten te helpen, dan gaat het ons vast lukken om 600 of meer vluchtelingen op te vangen, een zinvolle daginvulling te bieden en wegwijs te maken in de stad. En aldus te zorgen en te laten zien dat de direct omwonenden van de waterschapskantoren er niet alleen voor staan.

Voor GroenLinks is het daarbij van het grootste belang dat ook op andere plekken in de stad opvang wordt georganiseerd en zichtbaar is. Want dat is essentieel om de verbindingen te leggen waar de hele stad sterker van wordt. Om ontmoetingen te organiseren waardoor we niet langer vreemdelingen voor elkaar zijn.